KALSİK VE MODERN YAKLAŞIMLAR IŞIĞINDA MESÂRİFUZ ZEKAT

Hoca: Hamdi Çilingir

Dr. Öğr. Üyesi Hamdi Çilingir koordinatörlüğünde başlatılan “Klasik ve Modern Yaklaşımlar Işığında Mesârifu’z-Zekât” başlıklı okuma grubu, 5 Ekim 2019 tarihinde başlayıp planlanan okuma listesi çerçevesinde 27 Ekim 2020 Salı gününe kadar sürdürüldü ve toplamda on üç oturumda tamamlanmış oldu. Yüz yüze başlanıp daha sonra gelişen koşullar nedeniyle online platformda devam ettirilen bu okuma grubunda, öncelikle güncel tartışmalara konu olduğu üzere zekâtın anlam ve işlevleri, nasıl toplanıp dağıtılacağı (şahıs, sivil toplum, devlet), zekât-vergi ilişkisi, zekât kurumunun İslam iktisadı çalışmaları alanındaki konumu ve zekât-devlet ilişkisi gibi meseleler ekseninde tartışmalar yürütüldü. Bu tür problemler çerçevesinde Yusuf el-Karadâvi’nin, ez-Zekât: Devruhâ fi ilâci’l-müşkilâti’l-iktisâdiyye ve şurûti necâhihâ ve Fıkhu’z-zekāt isimli eserleri ile Abdul Azim Islahi’nin Muhammed Hamidullah: İslam İktisadının Öncü İsmi adlı eseri esas alındı. Başlangıç oturumlarının akabinde zekâtın sekiz sınıf olarak belirtilen sarf yerlerine dair genel tartışmalar Fıkhu’z-zekāt adlı eser üzerinden ele alınırken; “fî-sebîlillâh” ile ilgili tartışmalar, farklı yaklaşımlar ise II. Meşrutiyet dönemi Osmanlı ulemasından Elmalılı Hamdi Yazır, Mehmed Fahreddin gibi bazı isimlerin, Beyânulhak, Sırât-ı Müstakîm ve Hikmet vb. dergilerde yayınlanan makaleleri çerçevesinde müzakere edildi. Yüksek lisans ve doktora kademesinden katılımcıların yer aldığı bu gurupta, ele alınan mevzular hakkında önemli tartışmalar yürütüldü ve bu faaliyetin benzer çalışmalara örneklik teşkil etmesi hedeflendi.