FIKIHTAN İSLÂM İKTİSADINA SERİSİ

Hoca: Doç. Dr. Necmeddin Güney (Necmettin Erbakan Üniversitesi, İslâm Hukuku)

Sekreter: Abdurrahman Yıldırım (İstanbul Üniversitesi, İslâm Hukuku, Doktora)

Tarih boyunca İslam ilim geleneğinde ve Müslüman toplumlarda her nevi muâmelât, dolayısıyla iktisadî ve ticari meselelere dair şer‘î hükümler fıkıh ilmi çerçevesinde mütalaa edilmiş, yeni meselelere bu zaviyeden hareketle cevaplar bulunmuştur. İktisadın modern bir bilim olarak ortaya konulmasının neticesi olarak özellikle 1976 Mekke Konferansı’ndan bu yana İslam ekonomisi/iktisadının bilimsel bir çalışma alanı olması için çalışılmaktadır. Son dönemlerde üniversite bünyelerinde İslam İktisadı / İslam Finansı bölümlerinin de açılması ile bu sahaya yönelik akademik ilgi giderek artmış olup yayınlar hatırı sayılır bir niceliğe kavuşmuştur. Hükm-i şer‘îyi belirleme hususundaki merciin fıkıh ilmi olduğunu hatırda tutma ve İslam İktisadı çalışmalarının fıkıh ilmi ile irtibatının lüzumunu vurgulama adına bu irtibatın mahiyetine yönelik programlar yapılması faydalı görülmektedir. Modern ekonomik kavram ve ilişkilerin ve bilhassa modern İslam iktisadının oluşum ve gelişiminin İslami İlimler (bilhassa fıkıh) ve Müslüman toplumların tarihi tecrübesinden hareketle incelenmesi ve tartışılması, araştırmacıların İslam ekonomisinin arka planını geniş bir perspektiften görmelerine, teorik ve pratik yönleriyle iktisadi faaliyetlerin şer’î ilkeler çerçevesinde nasıl gerçekleştirilebileceği hususunda çalışma yürütmelerine katkı sunacaktır. Bu gayeye matuf olarak İhtisas Çalışmaları kapsamında “Fıkıhtan İslam İktisadına” serisi düzenlenmektedir. 2020-2021 senesinde düzenlenen “Ticari Ortaklık Hukuku” başlıklı ilk seminer dizisinin takdirle karşılanmış olmasından hareketle 2021-2022 döneminde de yoğun katılımla “Para ve Ahkâmı” başlıklı bir seminer dizisi yürütülmüş ve bu seminer dizisi İslami finans teknolojileri ve bilhassa kripto para üzerine bir akademik platformun oluşmasına vesile olmuştur. Serinin Kasım-Aralık 2021 tarihinde 4 oturum halinde gerçekleştirilen ve farklı üniversitelerden yüksek lisans, doktora ve post-doktora seviyelerinde 36 katılımcı tarafından tamamlanan ikinci seminer dizisindeki oturum başlıkları şöyledir:

Fıkıhtan İslâm İktisadına: Para ve Ahkâmı

1. Oturum: Paranın Tarihi, Türleri ve Fıkhi Hükümleri

2. Oturum: Bankaların Kaydi Para Üretimi, Para Standartları ve Altın Dinar Tartışmaları

3. Oturum: Kıymetli Evrakların (Çek-Senet) ve Kredi Kartlarının Fıkhi Hükümleri

4. Oturum: Dijital ve Kripto Paralar Alanındaki Gelişmeler ve İlgili Fıkhi Tartışmalar Olumlu Yaklaşım Örneği